Менің марқұм нағашы атам Бектуров Орынтай Ұлы Отан соғысы ардагері. Атамның өмірбаяны туралы анам Бектурова Азифа Орынтаевнадан тыңдап, сіздерге қысқаша мәлімет бере кетейін.
Бектуров Орынтай 05.05.1919 жылы қазіргі Түркістан облысы Төлеби ауданы Көксайек ауылында (ол заманда Қазақстан ауылы деп аталған) дүниеге келген. 1936 жылы 6 класты бітіріп, осы жылы қыркүйек айында сауатсыздарды оқыту туралы заң шеңберінде оқу оқып жүріп жұмыс атқарған, осылайша жастық шақпен ертерек қоштасқан. Бүкілодақтық Ленин Коммунистік Жастар одағы (ВЛКСМ) қатарына қабылданады.
1939 жылы жастарды ұйымдастырып Киров атындағы канал арнасының құрылысына жұмылдырады, ауылдық партком оны өзінің бұйрығымен 4 колхозға үгітші және бригадир етіп тағайындады. Ол басқалармен теңдей жұмыс істеді.
Осы еңбегі үшін Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының грамотасымен марапатталады. 1939 жылдың 5 қазанында ол әскери комиссариатқа өтініш жазды, онда ат армиясында қызмет етуге ниет білдірді. Тауар вагондарында 22 тәулік жүріп, Белосток қаласына келеді. Оларды 8-ші эскадронға бөліп, барлығына ат берді, соғысқа арналған киім-кешек берді.
Эскадронда жергілікті казактардан 70 сарбаз, 6 Орыс, 1 Әзірбайжан, 8 Қарашаев, 6 Белорусс, 9 өзбек және татарлар болды. Қазақтардан тек біздің атамыз болған.
1940 жылы ол көрсеткіште көзге түсіп, командир «қазақ батыр Амангелді» атағын беріп, өзінің атшысы ретінде тағайындады. 1940 жылы эскадрон Балтық жағалауына орналастырылды, ал оны хозвзводта қалдырды. 1940 жылдың тамыз айында ол 462 артиллериялық полкке ауыстырылып, артиллерист болып тағайындалды.
Жеке естеліктерден «…..1941 жылы 22 маусымда Бобруск қаласында таңертеңнен бастап ату басталды, біз шегінуге мәжбүр болдық. Аспанда қаланы бомбалаған көптеген ұшақтар болды. Біз шегініп, гаубицаны да қалдырдық. Смоленскке келгенде ғана тоқтадық. Бұл жерде жауға қарсы дайындалу және жаулау туралы шешім қабылданды. Бірақ жауды жаулауға қол жеткізбесек те, жауды елге жібермедік. Қыста фашистер шегіне бастады. Кеңес жауынгерлерінің рухын «катюшалардың» даусы көтерді.
Сол күнді мен мәңгі есте сақтадым, ол мен үшін мереке ретінде болды. 1943 жылдан бастап біздің бригада Чернигов, Ровно, Ярославль және т.б. қалаларын босатып, шабуылға қатысты, Берлинге дейін жеттік. Біздің дивизия Жеңіс күнін 12 мамырда атап өтті. 1946 жылы шығыстан келген барлық сарбаздарды демобилизациялауға бұйрық түсті. Ал біз сол кезде Батыс Украинада болғанбыз және бендеровшылармен соғыстық. Біз тұтқынға екі командир мен 34 бандит алдық. 1946 жылы мен үйге тірі және зиянсыз оралдым», — деп атам жергілікті газетке сұхбат берді.
Бектуров Орынтайдың марапаттары мен алғыстары:
1. Ерлігі үшін № 3303870 -ордені
2. Қызыл Жұлдыз № 197944 – ордені
3. Отан соғысы № 1547130-ордені
4. Медальдары: Жауынгерлік еңбегі үшін, Ерен еңбегі үшін, Берлинді алғаны үшін № 473293, Праганы босатқаны үшін, 1941-1945ж.ж. Германияні жеңгені үшін; Жеңістің 20-жыл, 25 жыл, 30 жыл,40 жыл,50 жыл, 60 жыл, 70 жылдығы;
5. Жоғарғы бас-қолбасшылының қалаларды жаулап алғаны үшін алғыс хаттары: Чернигов, Тура, Рава-Орыс, Перемичель, Ярославль, Орлов, Шпретау, Нейлось, Фрейштатд, Гельберг (1945), ЯУЭР (1945) Штригау(1945), Грюнберг (1945), Заммарфау, Зарау, Витенберг(1945).
Соғыстан кейін Төлеби ауданында «Победа» колхозында завсклад, колхоз С.Сейфуллинде бригадир, соңғы жылдары Төлеби ауданына қарасты су арнасында қызмет атқарып, соғыстан алған жарақаттарынан денсаулығы нашарлап 1 топ мүгедектігі тағайындалады. 30 тамыз 2003 жылы 84 жасында қайтыс болған, аяқтарында снарядтардан жарақаттары болған дейді анам. Бала күнімізде нағашы атам соғыс туралы әңгімелерді көп айтатын, медальдары өте көп болатын.
Атам өте еңбекқор, оптимист, әрқашан көңілді жүретіні көз алдыма елестеуде.
Шымкент қаласы Абай саябағында орналасқан «Даңқ» мемориалының аты да бүкіл ТМД елдеріне танымал.
2010 жылғы 7 мамыры күні ашылған «Даңқ» мемориалының мәрмәр тақтасына Ұлы Отан соғысы жылдарында шейіт болған 140 мың оңтүстік қазақстандықтың есімдер арасында менің атам Орынтай Бектуровтың есімі тасқа қашалып жазылған. Бұл тарихи кешен неміс басқыншыларына қарсы соғыста ерлік көрсеткен халыққа деген құрмет белгісі.
Отан алдындағы, келешек ұрпақ алдында жасаған ерлігіңізді, батылдығыңызды ақ жүректен жарылып шыққан шынайы, таза, ақжарқын алғыс сөздермен қалай жеткізсем деп ойлаймын. Қанша алғыс айтсақ та, көп болмас еді. Біз әрқашанда сіздің ерлік, батырлығыңызды, неміс фашистерімен бетпе-бет келіп, тайсалмай шайқасқан күндеріңізді мақтан етеміз. Ол күндерді жадымызда сақтап, сізге бас иеміз. Осындай бейбіт өмір, тыныштық, молшылық, бізге сыйлаған бақытты балалық шақ, тек қана сіз және майдандастарыңыздың арқасында келген жеңіс. Ұрпақтың парызы – бұл күнді есте сақтау. Сіздердің арқалаларыңызда бейбітшілікте, Тәуелсіздікте бақытты өмір сүріп жатырмыз.
Құрметті Ұлы Отан соғысының ардагерлері! Сіздердің қан майдан шебіндегі ерліктеріңіз, тылдағы ерен еңбектері
